Wanneer een kabinet valt, is er niet alleen politieke chaos, maar zijn er ook vraagtekens over de toekomst van de ministers. Voor de elf oud-bewindslieden van de PVV en NSC betekent hun vertrek niet dat ze zich moeten melden bij het UWV.
Waarom? Dankzij een lucratieve regeling genaamd wachtgeld. Dit vangnet is namelijk gunstiger dan een gewone werkloosheidsuitkering.
Maar hoe werkt het precies, en waarom ligt het zo gevoelig? Dat gaan we even uitpluizen, zodat je tijdens de volgende kroegdiscussie goed beslagen ten ijs komt.
Wat maakt wachtgeld zo bijzonder?
Wachtgeld is een regeling die geldt voor politici en bestuurders die hun functie verliezen. Je kunt het zien als een gouden parachute die vrijgeviger is dan een doorsnee werkloosheidsuitkering. Politici lopen nu eenmaal het risico dat hun kabinet op ieder moment kan vallen.
Om te voorkomen dat niemand deze baan wil, is er dit vangnet. In het eerste jaar krijgen oud-ministers en staatssecretarissen 80 procent van hun laatste salaris. Daarna zakt het percentage naar 70 procent.
Maar ook dat is nog royaler dan de gewone WW-uitkering. Om precies te zijn hebben ze recht op minimaal twee jaar wachtgeld, zelfs als ze minder dan een jaar in het Torentje hebben gezeten.
Hoeveel ontvangen ze precies?
Laten we, nu we het toch over geld hebben, de bedragen erbij pakken. Oud-ministers ontvangen het eerste jaar namelijk een keurige 13.650 euro bruto per maand, terwijl ex-staatssecretarissen het met 12.800 euro moeten doen.
Na het eerste jaar daalt het iets, maar het blijft aanzienlijk meer dan de gemiddelde maximale WW-uitkering in Nederland.
Ter vergelijking: die komt uit op zo’n 4.500 euro bruto. Dat is dus bijna drie keer minder dan wat onze politieke ex-toplui ontvangen. Geen wonder dat menigeen daarbij de wenkbrauwen fronst.
Waarom dan een regeling?
Je vraagt je misschien af waarom het niet gelijkgesteld wordt aan de gewone WW? Er zijn enkele argumenten vóór deze riante regeling. Ten eerste: politiek is een onzeker vak.
Je kunt boos worden als je sportteam verliest, maar stel je eens voor dat je ineens werkloos bent omdat iemand boos is op je beleid.
Zonder wachtgeld zouden er weinig geschikte kandidaten zijn die dit wankele carrièrepad durven kiezen. Ten tweede is er de afkoelperiode. Om belangenverstrengeling te voorkomen, mogen oud-bewindslieden niet zomaar een goedbetaalde topfunctie innemen zodra ze het politieke speelveld verlaten.
Zonder een financiële regeling zouden ze misschien verleid worden tot dubieuze deals. Het idee is dus om ze financieel rustig te houden, zodat ze niet al te gretig worden.
Maar wat kost dat geintje?
Oké, het verhaal klinkt misschien logisch. Maar wie betaalt de prijs? De belastingbetaler, natuurlijk. Voor de elf bewindslieden van PVV en NSC komt er een rekening van meer dan een ton per maand. Over twee jaar loopt dat flink op. Dat terwijl de burgers steeds meer op hun eigen portemonnee moeten letten.
Van de dure hazelnootpasta tot de stijgende energiekosten – het leven wordt er niet goedkoper op. Ondertussen krijgen oud-politici een vorstelijk bedrag om hun dagen mee door te komen. Dat zorgt gegarandeerd voor verhitte discussies aan de stamtafel.
Een kwestie van politieke ironie
En nu het interessante deel. Bij de PVV blijkt er een ironisch tintje te zijn. Geert Wilders, de voorman van de partij, gebruikte de wachtgeldregeling vaker als voorbeeld van de politieke hypocrisie die hij zo verafschuwt. Hij wilde het helemaal afschaffen.
Maar nu profiteren zijn oud-ministers er juist van. Dubbele standaarden, zullen we maar zeggen? Of gewoon het spel spelen zoals het altijd is gespeeld?
Het dilemma van hervorming
Moet de regeling worden veranderd? Die vraag komt elke keer weer op zodra er een politieke crisis ontstaat. Sommigen schreeuwen om verandering naar een regeling die minder gefocust is op privileges. Anderen vinden het wel mooi zo en zien geen directe verbeteringen aan de horizon.
Een mogelijke middenweg is de duur van het wachtgeld in te korten. Zo blijft er een basisveiligheid, maar wordt de kloof met de doorsnee werknemer kleiner. Maar om eerlijk te zijn, er wordt verder weinig mee gedaan.
Wat hebben die oud-ministers eraan?
Wat betekent dat voor de elf ex-bewindslieden? Nou, voorlopig hebben ze het financieel gezien prima voor elkaar. Met hun maandelijkse toelage hebben ze de ruimte om rustig na te denken over hun volgende carrièrestap, of om gewoon te genieten van hun welverdiende vrije tijd.
Of ze nu terugkeren in de politiek of niet, dat is aan hen. Maar één ding is zeker, bij veel burgers zal het toch wat wrang aanvoelen. Het contrast blijft aanwezig, zolang de kloof tussen hen en de gemiddelde Nederlander zo groot blijft. En zolang zal het debat over wachtgeld ook niet stilvallen.
FAQ
Wat is de hoogte van het wachtgeld voor ex-politici?
Oud-ministers ontvangen in het eerste jaar een bedrag van 13.650 euro bruto per maand. Ex-staatssecretarissen krijgen 12.800 euro bruto. Na een jaar daalt dit naar 70 procent, wat nog altijd fors meer is dan de maximale WW-uitkering in Nederland.
Waarom is er een wachtgeldregeling voor politici?
De regeling dient als vangnet vanwege de onzekere aard van politieke functies. Zonder financiële zekerheid zou het moeilijk zijn capabele politici te vinden. Ook helpt het om belangenverstrengeling te beperken, doordat ex-politici een afkoelperiode hebben waarin ze geen lucratieve topfuncties mogen bekleden.
Hoe verschilt het wachtgeld van een normale werkloosheidsuitkering?
Het wachtgeld bedraagt in het eerste jaar 80 procent van het laatste salaris van de politicus, wat aanzienlijk hoger is dan de maximale WW-uitkering in Nederland van 4.500 euro bruto. Bovendien is er een minimumduur van twee jaar.
Zijn er voorstellen om het wachtgeld te veranderen?
Er zijn voorstellen gedaan om de duur of hoogte van het wachtgeld te reduceren, maar tot op heden is er weinig politieke wil om de regeling grondig te hervormen.
Wie betaalt het wachtgeld aan oud-politici?
De kosten van het wachtgeld worden gedragen door de belastingbetaler. Voor de elf voormalige bewindslieden van PVV en NSC bedraagt dit meer dan een ton per maand.
Bron: Trendyvandaag.nl
