Geert Wilders schuift zichzelf naar voren als ondervoorzitter: het klinkt als een stunt, maar het zegt vooral veel over de machtsspelletjes in Den Haag. Veel mensen zien politiek als achtergrondgeluid, totdat er iets schuurt en het ineens over strategie en invloed gaat.
Dit is zo’n moment: na de nederlaag van Martin Bosma grijpt Wilders een ongebruikelijke rol. Waarom doet hij dat, wat levert het op en waar moet je op letten als je door dit spektakel heen wilt prikken?
In deze blog krijg je context, scherpe observaties en concrete inzichten waarmee je de komende weken kunt meepraten.
Wat er gebeurde na de voorzittersstrijd
De week begon met vuurwerk: VVD’er Thom van Campen werd Kamervoorzitter, terwijl Martin Bosma in de eerste twee rondes nog de meeste stemmen had. In ronde drie kantelde alles: 79 stemmen voor Van Campen, 69 voor Bosma.
Dat riep vragen op over strategisch stemmen en het buiten de deur houden van de PVV. Voor veel kijkers voelde het niet als een inhoudelijke keuze, maar als een politieke zet. En dat maakt de volgende move van Wilders extra pikant.
Hij schoof zichzelf naar voren als ondervoorzitter. Niet gebruikelijk, maar wel slim gespeeld.
Waarom ondervoorzitters ertoe doen
De Kamervoorzitter leidt niet elk debat. Ondervoorzitters springen bij en bepalen dus mede het ritme in de zaal. Ze bewaken procedures, sturen op orde en draaien mee in het Presidium, waar de interne organisatie wordt bepaald.
Normaal gesproken leveren fracties rustige, ervaren Kamerleden aan. Geen boegbeelden, geen aanvoerders. De PVV doorbrak die ongeschreven regel. Dat maakt de keuze van Wilders zo opvallend – en strategisch.
Wilders’ boodschap aan het Presidium
Op X zette Wilders zijn toon: het Presidium moet zich klein houden en bij kerntaken blijven. Koffie, wc-papier, planning – niet de koers van de Kamer bepalen.
Hij positioneerde zichzelf als oppositieleider van de hele Kamer, met een flinke portie bravoure. Dat is dubbel: hij claimt tegenmacht, maar stapt tegelijk in een rol binnen de macht.
Dat levert frictie op, maar ook invloed. Precies wat hij lijkt te willen.
Van Campen aan het roer, met ruis eromheen
Met Van Campen als Kamervoorzitter krijgt het politieke midden een “veiliger” gezicht. De flanken mopperen, het midden ademt uit.
Toch blijft het rommelen, want de manier waarop Bosma het nipt niet haalde, blijft hangen in het collectieve geheugen. En dan komt Wilders als tweede ondervoorzitter.
Dat voelt als: jullie sloten de deur, ik pak het raam. Slim, brutaal en niet zonder risico.
De ongebruikelijke zet in perspectief
Een fractievoorzitter als ondervoorzitter zie je zelden. Het vraagt balanceren tussen partijlijn en neutraliteit aan de hamer.
Tegenstanders vinden het onhandig, voorstanders noemen het logisch en effectief. Feit is: het Presidium krijgt een ander dynamiek.
Met Wilders aan tafel kun je meer frictie verwachten, maar ook meer scherpte. Minder ceremoniële praat, meer functionele discussie. Tenminste, als hij die lijn vasthoudt.
Wat deze rol praktisch oplevert
Het ondervoorzitterschap is geen trofee, maar gereedschap. Je hebt invloed op de agenda, je zit bovenop regels en je bewaakt het proces.
Op cruciale momenten zit je letterlijk vooraan. Dat klinkt saai, maar hier worden machtslijnen getrokken.
Voor iemand die van tactiek houdt, is dit goud waard. Je ziet de interne machine draaien en kunt bijsturen zonder meteen in het volle licht te staan.
Tien lessen voor wie politiek wil doorgronden
1. Timing is macht: na de nederlaag van Bosma pakte Wilders binnen dagen een invloedrijke bijrol. Wachten is verliezen.
2. Definieer het speelveld: door het Presidium “klein” te noemen, bepaalt hij het frame. Wie het frame bezit, wint vaak de discussie.
3. Verrassing breekt weerstand: niemand verwachtte een fractievoorzitter als ondervoorzitter. Onvoorspelbaarheid is een wapen.
4. Invloed boven imago: het ondervoorzitterschap is minder zichtbaar dan de voorzitterstroon, maar biedt tastbare knoppen om aan te draaien.
5. Speel op meerdere borden: oppositie voeren en processen sturen kan elkaar versterken. Aanvallen van buiten, beïnvloeden van binnen.
6. Regels zijn richting, geen ketenen: ongeschreven regels zijn er om getest te worden. Wie ze elegant doorbreekt, verlegt grenzen.
7. Lees de zaal: de stemming rond Van Campen liet zien waar de wind waait. Wilders positioneert zich precies in de tocht.
8. Houd het simpel: “wc-papier en koffie” klinkt plat, maar het landt. Simpele taal wint in complexe systemen.
9. Creëer symboliek: deze benoeming zegt: buitenspel? Ik maak mijn eigen lijn. Symbolen sturen sentiment.
10. Speel het lange spel: de winst zit niet in één debat, maar in maanden procedureregels, agenda’s en voorzitterschappen.
Wat betekent dit voor jou als kijker?
Als je politiek meestal half volgt, is dit het moment om wél even op te letten. Niet omdat het theater leuk is, maar omdat hier duidelijk wordt waar de echte knoppen zitten.
Macht is vaak minder zichtbaar dan je denkt. Check de komende weken wie de hamer vasthoudt bij hete debatten.
Let op wie de orde bewaakt als het spannend wordt. Daar zie je de werkelijke verhoudingen.
Hoe het Presidium nu kan veranderen
Met kandidaten als Wieke Paulusma, Marjolein Moorman, Ingrid Michon en Joost Eerdmans aan boord, is er een nieuwe samenstelling en nieuwe frictie. Wilders schuift aan als een factor die de scope van het Presidium wil inperken.
Dat gaat discussie geven. Meer debat over kerntaken, minder ruimte voor “brede” sturing.
Of het lukt, hangt af van discipline en coalities in dat kleine kamertje. Dat is het spel.
Wat je de komende weken gaat zien
Let op drie dingen: hoe vaak Van Campen vervangen wordt, wie er voorzit als het vuur oplaait, en welke discussies er in de organisatie doorsijpelen. Daar zie je of deze zet impact heeft.
Als Wilders vaak de hamer pakt, verschuift die toon. En als de vergaderorde strakker wordt gehandhaafd, is dat niet toevallig.
Dan zie je beleid via procedures – minder headlines, meer effect.
Waarom dit moment zo gevoelig ligt
Na de voorzittersnederlaag van Bosma hing er een verhaal van buitensluiting. Deze benoeming draait dat frame deels om.
De boodschap: jullie zetten de PVV weg aan de voordeur, wij lopen binnen via de zijkant. Politiek is ook psychologie.
Daarom triggert dit zoveel reacties, van applaus tot irritatie. Het is niet alleen een functie, het is een signaal.
Wat je hiervan kunt leren voor werk en carrière
Je hoeft geen politicus te zijn om de les te snappen. Word niet verliefd op titels, ga voor invloed. Soms is de tweede stoel slimmer dan de eerste.
Denk aan de projectleider die de agenda maakt en de besluitlijst schrijft – die persoon stuurt zonder schijnwerpers. Kies posities waar je processen kunt beïnvloeden.
En durf het frame te zetten vóór je de strijd ingaat. Dat scheelt je halve gevechten.
Een nieuwe PVV’er achter het rostrum: Geert Wilders zojuist benoemd tot tweede ondervoorzitter van de Tweede Kamer. pic.twitter.com/BiYgOqaoB1
— Bas Paternotte (@baspaternotte) November 20, 2025
FAQ
Wat houdt ’Geert Wilders schuift zichzelf naar voren als ondervoorzitter’ precies in?
Het betekent dat Wilders, als fractievoorzitter van de PVV, zelf kandidaat is geworden voor de rol van ondervoorzitter in de Tweede Kamer, een ongebruikelijke maar invloedrijke positie binnen het Presidium en bij het leiden van debatten.
Waarom is de keuze voor een fractievoorzitter als ondervoorzitter zo opvallend?
Fracties kiezen normaal gesproken rustige, minder prominente leden voor deze rol. Een fractievoorzitter combineren met ondervoorzitterschap is zeldzaam en zorgt voor spanning tussen neutraliteit en partijpolitiek.
Wat is de link met de verkiezing van de Kamervoorzitter?
Na de verkiezing waarbij Thom van Campen won en Martin Bosma verloor, ontstond het gevoel dat de PVV buiten de machtigste stoel werd gehouden. Wilders pakt via het ondervoorzitterschap alsnog invloed.
Wat wil Wilders met het Presidium bereiken?
Hij wil het Presidium beperken tot kerntaken zoals organisatie en procedures, en voorkomen dat het zich met de koers van de Kamer bemoeit. Zijn boodschap: kleiner, strakker, functioneler.
Waar moet ik de komende weken op letten in Den Haag?
Kijk wie de hamer voert tijdens hete debatten, hoe vaak Van Campen wordt vervangen, en of procedures strakker worden gehanteerd. Dat verraadt of deze zet echt invloed heeft.



