Het is geen geheim: de woningnood in Nederland is een nijpende kwestie die dagelijks het nieuws haalt. Jongeren vinden moeilijk een betaalbare huurwoning, gezinnen wonen te krap en senioren kunnen niet verhuizen naar een passende woonruimte. Volgens Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA ligt de oplossing in een moderne heruitvinding van het oude concept van woningcoöperaties.
Vroeger deed het zijn werk, en nu moet het opnieuw bijdragen aan een beter woonklimaat. Hoe dit in zijn werk gaat en wat dit betekent voor jou en de woningmarkt, ontdek je in deze blog vol verrassende inzichten en praktische tips.
Woningcoöperaties als speelstuk in de woningcrisis
Wat maakt woningcoöperaties nu zo’n gouden greep volgens Timmermans? Simpel: woningcoöperaties hebben eerder het verschil gemaakt in het bieden van betaalbare woningen. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog was Nederland een pionier in sociale woningbouw.
Met het idee dat iedereen recht heeft op een goed dak boven het hoofd zorgden toenmalige coöperaties ervoor dat betaalbaar wonen realiteit was. Timmermans pleit nu voor een moderne variant waarin deze coöperaties opnieuw de hoofdrol krijgen, met een duidelijke sociale missie die breed wordt gedragen.
Minder belasting, meer woningbouw
Een belangrijk aspect van het plan van Timmermans is de financiële ademruimte die voor coöperaties moet worden gecreëerd. Op dit moment betalen veel woningcorporaties aanzienlijke bedragen aan belastingen, geld dat volgens Timmermans beter direct kan worden geïnvesteerd in woningbouw.
Hij stelt voor om de vennootschapsbelasting voor deze corporaties te verlagen of zelfs helemaal af te schaffen. Door ze te zien als maatschappelijke organisaties, en niet als commerciële spelers, zou er meer financiële ruimte ontstaan om te bouwen voor de mensen die het echt nodig hebben.
Financiering: geld halen waar het zit
Maar waar komt het geld vandaan voor dit ambitieuze bouwplan? Timmermans heeft daar een eenvoudig antwoord op: grote bedrijven en de hoogste inkomens moeten bijdragen aan de oplossing. “Wij gaan tientallen miljarden euro’s vrijmaken,” zegt hij. En dat wil hij bekostigen door belastingvoordelen voor de grote bedrijven te herzien en door een eerlijker belastingaandeel te vragen van de hoogste inkomens.
Daarnaast stelt hij voor dat een deel van het benodigde geld kan worden geleend, wat gezien het economisch sterke profiel van Nederland een haalbare kaart lijkt.
Maatwerk in woningaanbod: ruimte voor iedere levensfase
In menig woonwijk vind je het: gezinswoningen bezet door één of twee senioren, terwijl jonge gezinnen hopeloos op zoek zijn naar meer ruimte. Deze zogenaamde ‘doorschuifproblematiek’ is een van de uitdagingen die diep verankerd ligt in de vastgelopen woningmarkt.
Timmermans weet dat als ouderen naar kleinere en meer passende woonruimten kunnen verhuizen, dat direct meer grotere gezinswoningen vrijmaakt. Coöperaties zouden hierin een krachtige sleutelrol kunnen spelen door nieuw, gevarieerd aanbod te creëren.
Brede bouwopdracht: van sociale huur tot middensegment
Woningcoöperaties moeten zich niet alleen focussen op de laagste inkomens, vindt Timmermans. Hij pleit voor een bredere aanpak die ook bereikbaar is voor middeninkomens zoals leraren, politieagenten en zorgmedewerkers.
Dit zou niet alleen een veel grotere groep bedienen, maar ook de oververhitte woningmarkt in zijn geheel weer wat lucht geven. Want in deze tijd vallen veel mensen tussen wal en schip: te veel verdienend voor sociale huur maar te weinig om zichzelf een koopwoning te permitteren.
Een kritische blik op de plannen
Hoewel de visie van Timmermans op veel waardering kan rekenen, stuit het ook op kritiek. Tegenstanders vrezen dat het verschuiven van lasten naar het bedrijfsleven en de rijksten − een basis van zijn plan − de economie mogelijk zou kunnen verzwakken.
Bovendien zijn er zorgen of woningcoöperaties, na jaren van bezuinigingen en organisatorische problemen, klaar zijn voor een hernieuwde leidende rol. En met een tekort aan bouwvakkers en materialen vraagt de bouwcapaciteit in Nederland om een grondige aanpak.
Herwaardering van woningbouw: terug naar ouderwetse waarden
Toch raakt Timmermans met zijn plan een snaar die velen aanspreekt. De nostalgie van woningcoöperaties die functioneren als hoeksteen van de gemeenschap spreekt tot de verbeelding.
De gedachte dat wonen meer moet zijn dan slechts een investering; het idee dat een huis een thuis moet zijn – dat spreekt aan in een tijd waarin de sociale samenhang vaak zoek is geraakt. Het teruggrijpen naar een tijd waarin woningbouw nog met trots gebeurde, levert een nieuwe dynamiek op die verdere sociale polarisatie kan helpen voorkomen.
Bekijk de beelden hier:
FAQ
Wat houdt het hernieuwde plan met woningcoöperaties van Timmermans in?
Het plan houdt in dat woningcoöperaties weer een belangrijkere rol krijgen in de sociale woningbouw, met minder financiële druk door vermindering van vennootschapsbelasting.
Wie betaalt de kosten voor dit woningplan volgens de visie van Timmermans?
De lasten worden verschoven naar grote bedrijven en de hoogste inkomens, en een deel zou via leningen bekostigd kunnen worden.
Waarom zijn woningcoöperaties volgens Timmermans het antwoord op de woningcrisis?
Zij bieden een structurele oplossing voor een breed scala aan inkomensgroepen, inclusief middeninkomens die nu niet terecht kunnen in sociale huur maar ook geen koopwoning kunnen veroorloven.
Wat zijn de grootste zorgen rondom het plan van Timmermans?
Er is zorg over de economische impact van hogere lasten voor bedrijven en rijken en of woningcoöperaties in staat zijn een leidende rol te vervullen na jaren van bezuinigingen en problemen.
Hoe kunnen woningcoöperaties helpen in de doorschuifproblematiek van de woningmarkt?
Ze kunnen voorzien in passende kleinere woonruimtes voor senioren, wat grotere gezinswoningen vrijmaakt voor jonge gezinnen, en daarmee voor beweging op de markt zorgt.
