Ophef in Haarlem is geen clickbait: op de opvangboot Rex Rheni voeren zo’n 145 asielzoekers een hongerstaking om gehoord te worden. Het draait niet alleen om eten, maar om inspraak, privacy en menselijkheid—zaken die iedereen begrijpt. Het probleem: eentonige maaltijden, weinig perspectief en rommelige communicatie maken het leven aan boord mager, letterlijk en figuurlijk. Waarom dit ertoe doet? Omdat een plek om te wonen geen survivalshow hoort te zijn. In deze blog krijg je context, concrete inzichten en slimme stappen die nu nodig zijn.
Menselijke maat in de opvang
De Rex Rheni is bedoeld als tijdelijke woonplek, maar voor veel bewoners voelt het als overleven. Je dag bestaat uit wachten, formulieren invullen, en hopen dat iemand je naam noemt.
Zonder doel wordt elke week langer en zwaarder. Vrijwilligers en organisaties zoals VluchtelingenWerk Nederland zetten zich in met taal en activiteiten.
Prima, maar het dempt niet de frustratie van geen enkele regie over je eigen leven. Dat is de kern hier: autonomie.
Waarom de hongerstaking begon
Begin oktober begon één bewoner een gesprek: wie is er klaar met praten zonder resultaat? Binnen dagen groeide het uit tot meer dan honderd deelnemers.
Niet wild, wel georganiseerd, met oog voor elkaars gezondheid. De sfeer is gespannen, maar ook eensgezind.
Niemand wil escalatie. Ze willen simpelweg dat hun stem telt: minder praten over de mensen, meer praten mét de mensen.
Voeding en gezondheid: geen bijzaak
Eten is brandstof, zeker onder stress. Op de boot is het menu vaak pasta, rijst of aardappelen, met weinig verse producten.
Gevolg: vermoeid, chagrijnig, en je weerstand zakt. Dat voel je in je lijf én in je hoofd.
Volgens adviezen van het Voedingscentrum helpt gevarieerd eten juist om mentaal stabiel te blijven. Logisch dus dat bewoners vragen om keuzemogelijkheden en—ideaal—zelf koken.
Les uit de Waarderpolder
Er is al een werkbaar voorbeeld: een andere Haarlemse opvangboot liet bewoners twee dagen per week zelf koken. Het resultaat? Meer rust, gezondere mensen en betere samenwerking tussen COA, omwonenden en bewoners.
Dat is geen rocket science. Keuze geeft eigenaarschap.
En eigenaarschap geeft rust. De Rex Rheni vraagt concreet om dezelfde stap.
Communicatie: het stille probleem
Weet je wat je plan is? Dan kun je tegen een stootje. Veel bewoners horen weinig over stappen, wachttijden en beslissingen.
Dat maakt elk gerucht groter dan het is. Het COA zegt in gesprek te zijn en werkt aan een bewonerscommissie.
Goed begin. Maar zonder duidelijke updates blijft de ruis harder dan de boodschap.
Wat de bewoners vragen
Er ligt een gezamenlijke brief met concrete voorstellen: gevarieerder eten, zelf koken waar mogelijk, activiteitenruimtes en heldere communicatie. Niks vreemds, wel haalbaar.
Daarnaast willen ze sport- en cultuurprojecten om verveling te voorkomen en mentale klachten te remmen. Scholen en organisaties in Haarlem staan klaar.
Geef ze de ruimte en je krijgt energie terug.
BSN als sleutel naar meedoen
Zonder Burgerservicenummer loop je vast. Geen bankrekening, geen zorgverzekering, geen opleiding.
Na zes maanden zou dat geregeld moeten zijn, vinden bewoners. Het COA verstrekt geen BSN; dat is aan de overheid en de IND.
Er wordt gekeken naar kortere wachttijden. Mooi, maar elke week telt als je leven on hold staat.
Steun uit de buurt
De actie heeft de stad wakker geschud. Buurtbewoners brengen fruit, soep en thee.
Lokale ondernemers willen kookspullen leveren, vrijwilligers melden zich aan. Klein gebaar, groot effect.
Voor veel bewoners is dit de eerste keer dat ze voelen: we worden gezien. Waar afstand zat, ontstaat nu contact.
Dat is winst, hoe je het ook wendt of keert.
Tien slimme stappen vooruit
1. Start per direct met twee kookdagen per week. Kleine pilot, grote impact. Laat bewoners teams vormen en geef een basisbudget en keukenbeheer.
2. Zet een bewonerscommissie met mandaat op. Kies vertegenwoordigers per dek of groep en plan vaste overlegmomenten met COA.
3. Maak een helder weekritme. Bord in de hal, appgroep, korte updatevideo’s. Wat gebeurt wanneer en wie is aanspreekpunt?
4. Upgrade het menu op niet-kookdagen. Voeg standaard verse groenten, fruit en eiwitbronnen toe. Denk linzen, bonen, kip, eieren.
5. Open een activiteitenruimte met schema. Taaluren, sport, muziek, klusprojecten. Liever simpel en consequent dan groots en ad hoc.
6. Betrek de buurt structureel. Maandelijkse open kookavond of sporttoernooi. Houd het laagdrempelig en positief.
7. Leg een BSN-informatiehoek aan. Uitleg over processen, termijnen en waar je checkt of je dossier beweegt. Zo haal je ruis weg.
8. Train twee health leads per gang. Basiskennis voeding, stresssignalen en doorverwijzing. Peer support werkt snel en praktisch.
9. Meet en deel resultaten. Energie, ziekmeldingen, incidenten, tevredenheid. Wat werkt, hou je. Wat niet werkt, stuur je bij.
10. Zorg voor een snelle escalatielijn. Eén nummer, één mail voor urgente gevallen. Geen bureaucratisch doolhof als het misgaat.
Waarom dit ook jouw zaak is
Misschien woon je in Haarlem. Misschien krijg je straks ook een opvangplek om de hoek.
Rust in een opvanglocatie is ook rust in je wijk. Minder frictie, meer respect, minder gedoe.
Bovendien: autonomie en gezondheid zijn basisvoorwaarden. Wie werkt, sport, kookt en meedoet, bouwt sneller aan een toekomst.
Dat is voor iedereen beter—sociaal én financieel.
Wat jij nu kunt doen
Heb je tijd of vaardigheden? Meld je aan bij lokale organisaties voor taalhulp, sportbegeleiding of kookprojecten. Eén avond per maand is al winst.
Geen tijd? Doneer ingrediënten of keukenmateriaal via buurtinitiatieven. Denk aan pannen, snijplanken, messen.
Praktisch spul, direct inzetbaar.
Gezondheidsrisico’s en urgentie
Hongerstaking is geen stoer statement, het is een noodsignaal. De komende dagen zijn cruciaal: als er geen doorbraak komt, worden gezondheidsrisico’s reëel.
Stappen zetten nu is slimmer dan straks brandjes blussen. De contouren liggen er.
Het vraagt vooral lef om te doen wat logisch is.
Quote
“We willen niet alleen praten over problemen, we willen oplossingen.” Dat is het hele verhaal in één zin. Niet vechten tegen het systeem, maar meedoen aan verbetering.
Als dat de lijn wordt, kan de Rex Rheni weleens het voorbeeld zijn dat elders navolging krijgt.
FAQ
Wat is ophef in Haarlem rond de Rex Rheni precies?
Ophef in Haarlem gaat over een georganiseerde hongerstaking door ongeveer 145 bewoners van opvangboot Rex Rheni die aandacht vragen voor betere voeding, meer inspraak en menselijker leefomstandigheden.
Waarom voeren bewoners van de Rex Rheni een hongerstaking?
Ze ervaren eentonig, weinig voedzaam eten, gebrek aan privacy en slechte communicatie over procedures, en zien de staking als laatste middel om gehoord te worden.
Helpt zelf koken op een opvangboot aantoonbaar?
Ja, op een Haarlemse boot in de Waarderpolder zorgden twee kookdagen per week voor gezondere bewoners en betere samenwerking tussen COA, omwonenden en bewoners.
Wat vragen de bewoners naast beter eten nog meer?
Ze vragen om inspraak via een bewonerscommissie, ruimte voor activiteiten zoals sport en cultuur, heldere wekelijkse communicatie en versnelling rond het Burgerservicenummer.
Wat kan ik zelf doen als buurtbewoner of ondernemer?
Je kunt je aanmelden voor taalhulp of sportactiviteiten, of praktische keukenmaterialen en ingrediënten doneren via lokale initiatieven om directe verbeteringen mogelijk te maken.
