Een supercomputer die ons lot berekent: het klinkt als een filmplot, maar het gaat hier om wetenschap en het primaire sleutelwoord supercomputer voorspelling. We weten al dat klimaatverandering nu pijn doet, maar de echte mokerslag zou veel later kunnen vallen. De vraag is niet alleen wat er morgen gebeurt, maar ook hoe de aarde eruitziet als de klok ver vooruit tikt.
En ja, er zitten scenario’s tussen waar je wenkbrauwen van gaan dansen. In deze blog lees je wat de simulaties laten zien, waarom dat relevant is voor vandaag, en wat jij hieruit kunt halen.
De studie en de supercomputer
Het onderzoek waar we het over hebben, komt van de Universiteit van Bristol, waar met een supercomputer een grote hoeveelheid gegevens is geanalyseerd. Denk aan input over het klimaat, de beweging van tektonische platen, oceaanchemie en wat er biologisch gaande is op aarde.
Het doel: inschatten wanneer onze planeet zo onvriendelijk wordt dat mensen er niet meer kunnen leven. Hoewel dit dramatisch klinkt, gaat het om een verre toekomst waar we ons nu nog niet druk over hoeven te maken.
Toch is het niet vrijblijvend om er even naar te kijken. Zo’n voorspelling werpt namelijk een grote schijnwerper op zaken die we vandaag wel kunnen beïnvloeden. En precies daar zit de les.
Supercontinent Pangea ultima
In de simulaties schuiven de continenten rond totdat ze weer op één hoop eindigen. Dat nieuwe megablok heeft een naam: Pangea Ultima. Volgens dr. Alexander Farnsworth komen drie factoren daar samen: het landklimaat van zo’n samenklontering, een zon die warmer is geworden en een hogere concentratie CO2 in de lucht. Samen zorgen deze voor een extra boost in hitte, op een manier waar je airco ongelukkig van wordt.
Wat betekent dat concreet? Temperaturen die veel plekken op aarde richting veertig tot vijftig graden Celsius duwen, met uitschieters daarboven. En dan komt er nog een gemeen detail bij: hoge luchtvochtigheid.
Dan raakt je ingebouwde koelsysteem, zweten dus, op een gegeven moment machteloos. Wie dan denkt ”ik verplaats me wel,” ontdekt dat de uitwijkmogelijkheden schaars zijn.
Leefbaar gebied krimpt snel
De uitkomst is een wereld die voor zoogdieren grotendeels onvriendelijk wordt. Slechts een klein deel van het landoppervlak – ergens tussen acht en zestien procent – blijft volgens de simulatie nog bruikbaar voor zoogdieren. Dat is een pitstop, geen ruime parkeerplaats.
Voor mensen betekent dit dat aanpassen niet alleen moeilijk wordt, maar in veel regio’s gewoon niet meer haalbaar is. De omgeving zou bovendien vaker opgeschud worden door vulkaanuitbarstingen.
Tel daarbij op dat de zon helderder straalt en dus intensere straling levert. Het plaatje wordt er niet gezelliger op, zelfs al heb je een goede hoed op en smeer je je goed in.
Tijdlijn: ver weg, maar niet vrijblijvend
Voor iedereen die nu een bug-out bag pakt: adem in. Dit doemscenario staat pas over ongeveer 250 miljoen jaar op de planning. Dat is zo ver vooruit dat je telefoonabonnement tegen die tijd echt wel is verlopen.
Dit neemt echter niet weg dat de onderzoekers dit niet als futiele toekomstmuziek zien. Zij leggen een duidelijke link naar wat we nú meemaken en waar we nú invloed op hebben.
De boodschap: je kunt lachen om een astronomische tijdlijn, maar ondertussen krijgen we wel te maken met extremere hittegolven die gewoon vandaag al schade doen. De verre horizon is een waarschuwing, geen excuus om achterover te leunen.
Wat dr. Farnsworth bedoelt
De uitleg van dr. Farnsworth gaat niet over details voor liefhebbers, maar over het totaalplaatje. Door de verschuiving van continenten ontstaat Pangea Ultima, en op dat samenpakkende land stapelen klimaatveranderingen zich op.
Een warmer wordende zon en meer CO2 doen de rest. Het gevolg: breed uitwaaierende hitte, en niet die droge woestijnlucht waar je nog doorheen kunt puffen.
Hij schetst een wereld waar zoogdieren, en dus ook wij, hun grenzen tegenkomen. De combinatie van temperatuur en vochtigheid tilt de belasting op het lichaam boven een drempel waar zweten geen uitweg meer biedt. Dan houdt het simpelweg op.
Wat dr. Eunice Lo benadrukt
In dezelfde studie benadrukt dr. Eunice Lo dat we het hier niet alleen over de toekomst hebben. Ze wijst op de huidige klimaatcrisis, aangewakkerd door onze uitstoot van broeikasgassen. Terwijl de simulatie een onleefbare planeet over extreem lange tijd voorspiegelt, ervaren we nu al hitte die direct schadelijk is voor onze gezondheid.
Haar punt is helder: we moeten zo snel mogelijk naar net-zero emissies. Niet als modewoord of politiek statement, maar omdat het onze realiteit beïnvloedt. Warmte is geen abstractie; je voelt het aan je huid en je hartslag.
Waarom dit jou aangaat
Nee, je gaat Pangea Ultima niet meemaken. Maar de signalen die nu al zichtbaar zijn, raken wel de wereld waarin jij leeft. Meer hitte-extremen beïnvloeden je werk, je sport, je huis en je gezin. De studie laat vooral zien hoe kwetsbaar het systeem is als meerdere factoren tegelijk veranderen.
Stel jezelf eens de vraag: als de natuur op de lange termijn deze kant op kan bewegen, hoeveel speelruimte hebben we dan vandaag om ellende te beperken? Het antwoord is geen rocket science. Minder uitstoot, slimmer omgaan met energie, en beleid dat warmte serieus neemt.
Wat betekent ‘onleefbaar’ hier echt
Onleefbaar klinkt vaag, dus laten we duidelijk maken wat hier bedoeld wordt. Denk aan langdurige temperaturen van veertig tot vijftig graden Celsius in grote gebieden, met pieken erboven. Voeg daar hoge luchtvochtigheid aan toe, en je lichaam verliest zijn koelfunctie. Dan wordt buiten zijn geen kwestie van ongemak, maar van gezondheid.
Als voedsel- en waterbronnen in zo’n klimaat ook onder druk komen te staan, kantelt het snel. De studie stelt dat de omgeving in zulke omstandigheden vijandig wordt voor zoogdieren. De overlevingsmarge krimpt snel, en dat is het punt.
De rol van vulkanen en de zon
In het scenario met Pangea Ultima nemen vulkaanuitbarstingen in frequentie toe. Dat geeft extra stress aan de atmosfeer en het klimaat. Tegelijkertijd wordt de zon helderder, wat de inkomende straling opvoert. Het is de optelsom die tikt, niet één losse factor.
Zulke combinaties zorgen voor extremen die elkaar versterken. Als de basis al warm is, maken extra prikkels het net even te veel. Er is geen zilveren kogel tegen, anders dan het beperken van de factoren die wij wél kunnen beïnvloeden.
Wat jij hier vandaag mee doet
Je hoeft geen wetenschapper te zijn om de les te begrijpen. De verre toekomst drukt ons met de neus op de feiten van nu. En net-zero is geen saai beleidswoord, maar een richting waarin jij en je omgeving beter af zijn. Minder uitstoot betekent minder hitteproblemen, minder gezondheidsrisico’s en minder stress op infrastructuur.
Je kunt klein beginnen, maar het grotere plaatje is duidelijk. Iedereen die zegt dat dit pas over miljoenen jaren speelt, mist de boodschap van de onderzoekers. De waarschuwing is bedoeld voor het heden.
Quote
”Het is van vitaal belang dat we onze huidige klimaatcrisis, veroorzaakt door menselijke uitstoot van broeikasgassen, niet uit het oog verliezen.” – dr. Eunice Lo
Kernpunten om te onthouden
– Pangea Ultima: een toekomstig supercontinent waar hitte en vochtigheid samen tot extreme omstandigheden leiden.
– Slechts acht tot zestien procent van het land blijft volgens de simulatie bewoonbaar voor zoogdieren.
– De tijdlijn is ongeveer 250 miljoen jaar, maar de les is gericht op de huidige klimaatcrisis en de noodzaak van net-zero emissies.
FAQ
Wat zegt de supercomputer over het einde van de mensheid?
De simulatie laat zien dat de aarde op zeer lange termijn door extreme hitte en hoge luchtvochtigheid onleefbaar wordt voor mensen, vooral wanneer continenten samensmelten tot Pangea Ultima.
Wanneer zou de aarde volgens de studie onbewoonbaar worden voor mensen?
De onderzoekers schatten dat dit scenario over ongeveer 250 miljoen jaar speelt, dus ver buiten onze huidige tijd, maar met duidelijke lessen voor nu.
Waarom speelt Pangea Ultima zo’n grote rol in de uitkomst?
Door het samenkomen van continenten ontstaat een landklimaat dat warmte vasthoudt, terwijl een warmere zon en meer CO2 de temperaturen verder opstuwen.
Hoeveel land blijft in het scenario leefbaar voor zoogdieren?
De studie noemt een bandbreedte van acht tot zestien procent van het landoppervlak als nog bewoonbaar, wat de speelruimte extreem beperkt maakt.
Wat kan er nu gedaan worden volgens de onderzoekers?
Zij benadrukken dat we de huidige klimaatcrisis serieus moeten nemen en zo snel mogelijk net-zero emissies moeten bereiken, omdat we nu al schadelijke hitte ervaren.
Bron: Universiteit van Bristol
